Początek tego wyjątkowego miejsca to lata 90., gdy rozpoczęto nad nim badania. Ich inicjatorką była Pani Maria Wojciechowska, nauczycielka biologii. - Ja przez przypadek dowiedziałam się o tym miejscu na początku lat 80. i tak tu trafiłam po to tylko, by zebrać roślinki do zielnika – wyjaśnia Maria Wojciechowska, emerytowana nauczycielka przyrody i biologii.
Kilka lat później profesor Lucjan Agapow zaproponował Pani Marii utworzenie w tym miejscu rezerwatu przyrody. Tak powstał projekt dzięki, któremu w 1996 roku „Grądowe Zbocze” oficjalnie uznano za rezerwat, do dziś przyciągający turystów. Na terenie około 33 hektarów występują liczne gatunki roślin chronionych, zagrożonych i rzadkich. Wśród nich: obrazki plamiste, kokorycz drobna czy czosnek niedźwiedzi.
- Rezerwat „Grądowe zbocze” to jest unikat. Unikat na skalę regionu z tego względu, że symbol, taki przyrodniczy naszego miasta, czyli czosnek niedźwiedzi, który tutaj rzeczywiście występuje w ogromnej ilości, występuje przede wszystkim w Polsce w południowych terenach – podkreślił Maciej Gryczewski, dyr. Szkoły Podstawowej w Reczu.
- Generalnie jest bardziej wartościowy, odżywczy, leczniczy niż ten czosnek nasz zwykły – dodaje Maria Wojciechowska, emerytowana nauczycielka przyrody i biologii. Nie bez powodu nazywany jest czosnkiem niedźwiedzim, aż 7-krotnie przebija ten tradycyjny. Dzięki dużej zawartości związków siarki ma niezwykłe właściwości lecznicze, wzmacnia odporność i układ sercowo-naczyniowy. A do tego jest w całości jadalny.
- Można jeść w postaci surowej, jako dodatek do sałatki, jako dodatek do kanapki, posiekany, posypany. Można jeść w postaci przetworzonej, czyli pesto możemy przygotować z czosnku niedźwiedziego, możemy przygotować zupę - tłumaczy Justyna Wojciechowska, terapeutka w Środowiskowym Domu Samopomocy w Reczu.
Warto jednak pamiętać, że czosnek niedźwiedzi w Polsce podlega częściowej ochronie, dlatego nie można go pozyskiwać z miejsc, gdzie występuje naturalnie. By cieszyć się jego smakiem, trzeba wybrać się na targ lub samodzielnie wyhodować z nasion, lub cebulek.
